Het monument aan Koning Albert I
Op 17 februari 1934 overlijdt koning Albert I in Marches-les-Dames, tijdens een beklimming. Zeer snel zullen de handelaars van Gent een oproep lanceren om een standbeeld ter ere van de koning op te richten. Na veel omzwervingen en discussies wordt beslist een kunstwedstrijd op te starten, die beperkt is tot kunstenaars van Gent of Oost-Vlaanderen, voor een groots monument te ere van de Ridder-Koning. Het verhaal van deze omzwervingen en discussies wordt bijgehouden in de Gazette van Gent, en uit de doeken gedaan door E. De Keukeleire in de Gentsche Tydinghen.
Men beslist tenslotte het monument in het Zuidpark te plaatsen. De wedstrijd legt geen beperkingen op qua stijl, tema, materiaal noch grootte van het beeld en wordt open verklaard op 20 juni 1934.
Zowat 25 artiesten zullen met ten minsté één project deelnemen. Onder hen gekende kunstenaars als Jan Anteunis, Jozef Cantré, Olivier Piette, Léon Sarteel, of Jules Van den Hende. En natuurlijk ook Domien Ingels, die de wedstrijd zal winnen.
Alle projecten worden tentoongesteld in de lokalen van de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten en zullen worden beoordeeld door een comité. Dit comité wordt samengesteld door o.a. Henri Van de Velde (de architect van de unversitaire Boekentoren), architect Victor Horta, kunstenaars Jules de Bruycker en Valerius De Saedeleer, de Mechelse beeldhouwer Ernest Wynants en enkele burgelijke en militaire hoogwaardigheidbekleders.
Veel ontwerpen zijn klassiek : Koning Albert wordt in militaire uitrusting op zijn paard afgebeeld terwijl hij de bevolking groet. Niet zeer origineel als je het mij vraagt. Er zijn beelden van koning Albert op zijn paard gekend in Brussel, Antwerpen, Brugge, Luik, Namen en zelfs Parijs. En dus ook één in Gent zoals we zullen zien.
Er zijn toch enkele interessante(re) en meer originele projecten, waaronder het voorstel van Achilles Bentos. Een atelierfoto van Bentos toont hem aan het werk voor een maquette van een monument aan Albert I. De foto is weliswaar niet scherp maar men ziet er een staande koning Albert, in uniform, met de rechterhand op het hart en de linkerhand verheven om de eed af te leggen. Ook de kranten erkenden de originaliteit van het voorstel want we vinden in de Gazette van Gent een passage, geciteerd door E. De Keukeleiere (2005. 'Voor u Verzameld Uit 31 600 Edities van de "Gazette van Gent". Het Monument Aan Koning Albert I'. Gentsche Tydinghen 4: 225-241), waarin gezegd wordt:
" Een naïeve maar roerende opvatting is het rechtstaande beeld van de koning, met de hand op het hart, het andere in de houding van een eedaflegging".
Het gaat hier dus wel om het voorstel van Achilles De Maertelaere. Jammer dat deze niet erkend is geworden en door de jury niet verkozen werd. Vandaag prijkt het grote (toegegeven, zeer mooie) ruiterstandbeeld van Domien Ingels in het Zuidpark.
